Vaccine cho cá da trơn

ARS dự kiến sẽ có vắc-xin cho A. hydropila trong vòng 3-5 năm tới.

Các nhà khoa học thuộc Cơ quan Nghiên cứu Nông nghiệp Mỹ (ARS) đang tiến gần hơn bao giờ hết trong việc tìm ra câu trả lời và các biện pháp khắc phục tiềm năng đối với Aeromonas hydrophila- một căn bệnh gây chết cá da trơn nuôi.

Aeromonas hydrophila đã tàn phá ngành công nghiệp nuôi cá da trơn của Mỹ ở Alabama và các bang khác kể từ khi được phát hiện vào năm 2009. Alabama đứng thứ hai tại Hoa Kỳ về sản lượng và diện tích mặt nước nuôi cá da trơn. Năm ngoái, người nuôi cá da trơn ở Alabama đã mất khoảng 13,5 triệu USD doanh thu - do cá chết, chi phí thuốc và xử lý hóa chất. Bệnh do vi khuẩn này gây xuất huyết trên cơ thể cá, mất định hướng và chết nhanh.

Aeromonas hydrophila là một loài vi khuẩn Gram âm, phổ biến và đa dạng trong các hệ sinh thái nước ngọt. Trong nuôi trồng thủy sản, A. hydrophila là một tác nhân quan trọng gây bệnh cho một số loài thủy sản nước ngọt cá tra và cá rô phi. Đây là một mầm bệnh thứ cấp quan trọng trong nuôi cá da trơn, thường gây ra xuất huyết và hoại tử cơ. Thỉnh thoảng sau khi cá bị căng thẳng (do lượng oxy thấp, chất lượng nước kém, v.v.), vi khuẩn có thể gây ra bệnh nhiễm khuẩn huyết dẫn đến tỷ lệ tử vong cao. Năm 2009, một dòng A. hydrophila mới, có độc lực cao đã được phân lập từ một con cá da trơn (Ictalurus dotatus) bị bệnh, trong một ao sản xuất ở Tây Alabama. Chủng này, được gọi là hypervirulent Aeromonas hydrophila, hoặc vAh.

Cá bị nhiễm Aeromonas hydrophila thường có biểu hiện đỏ da, vây và mắt.© Anita M Kelly.

Các nhà khoa học của ARS đã tiến hành kiểm tra nguyên nhân gây bệnh và xác định con đường lây nhiễm, cơ chế vật chủ và nghiên cứu các loại vắc xin tiềm năng cho A. hydrophila. Mặc dù căn bệnh này có độc lực cao trong ao nuôi nhưng các nhà nghiên cứu đã gặp khó khăn trong việc tái tạo căn bệnh này trong phòng thí nghiệm.

Benjamin Beck, nhà sinh lý học nghiên cứu tại Đơn vị Nghiên cứu Sức khỏe Động vật Thủy sản của ARS ở Auburn, Alabama, cho biết: “Các dự án của chúng tôi kiểm tra một cách có hệ thống ở cấp trang trại và ao nuôi những yếu tố góp phần gây ra độc tính và sự lây nhiễm.”

“Tác động của chế độ ăn, sự suy giảm oxy, phương pháp xử lý bằng hóa chất, sự ăn mòn da hay nhiễm ký sinh trùng như thế nào? Chúng tôi chưa có tất cả câu trả lời, nhưng chúng tôi đang thực hiện một cách tiếp cận tổng thể để đảm bảo thực sự hiểu được cách thức hoạt động của mầm bệnh và những cách tốt nhất để đánh bại nó” ông cho biết thêm.

Có sự khác nhau trong cách thức bệnh bùng phát là thông qua việc cho ăn. Beck nói: “Nhiều nông dân đã báo cáo rằng lượng thức ăn cao thường dẫn đến bùng phát dịch bệnh.”

“Thật vậy, nghiên cứu hiện tại trong các phòng thí nghiệm cho thấy rằng cho ăn nhiều có thể làm tăng tính nhạy cảm của cá đối với bệnh tật. Tuy nhiên, trong khi chúng tôi có câu trả lời sơ bộ cho tất cả những câu hỏi này, công việc vẫn đang tiếp tục”.

Vi khuẩn Aeromonas hydrophila.

Các câu hỏi khác bao gồm làm thế nào vật dụng trong trang trại, bùn đáy ao và thậm chí cả chim có thể lây lan dịch bệnh.

Ông nói: “Mặc dù nghiên cứu của chúng tôi chỉ ra rằng chất lượng nước và chế độ cho ăn đóng vai trò quan trọng, nhưng việc giảm thiểu dịch bệnh trên diện rộng và lâu dài có thể chỉ xảy ra thông qua việc tiêm vaccine. May mắn thay, chúng tôi có một số loại vaccine đang trong quá trình sản xuất và sẽ có sau 3-5 năm tới."

Các chương trình nhân giống và chọn lọc di truyền để kháng bệnh có thể là những giải pháp lâu dài; tuy nhiên, trong thời gian ngắn hơn, các nhà khoa học đang tiếp tục đưa ra những thay đổi riêng biệt ở cấp độ ao nuôi có thể được thực hiện hàng ngày để giảm khả năng bùng phát Aeromonas quy mô lớn .

Beck nói: “ Aeromonas hydrophila là một lời nhắc nhở tuyệt vời rằng chúng ta không thể xem xét các vấn đề một cách cô lập hoặc chỉ từ một góc độ duy nhất. Chúng ta cần hiểu các dịch bệnh khi chúng xảy ra trong môi trường nông trại và chấp nhận những phức tạp về môi trường.”

Nguồn: Lệ Thủy - Tép Bạc