BỆNH KÝ SINH TRÙNG HAPLOSPORIDIAN TRÊN TÔM THẺ CHÂN TRẮNG

20 THG08

Haplosporidian infections, Hepatopancreatic haplosporidiosis

Nguyên nhân

Loài Haplosporidia là một nhóm ký sinh trùng nguyên sinh bắt buộc nhiễm một số động vật không xương sống nước ngọt và nước mặn.

Một hoặc nhiều loài haplosporidian đã được báo cáo trên tôm penaeid. Tuy nhiên, chưa có điều tra để xác định vị trí phân loại chính xác trong phân loài Haplosporea.

bệnh ký sinh trùng trên tôm, bệnh tôm, ký sinh trùng haplosporidian, haplosporidian trên tôm
Cây phân loài Haplosporidium sp. Nguồn: sciencedirect

Kích thước của plasmodia dao động từ 12 đến 15 yun trên trục ngắn và 12 đến 50 km trên trục dài tương tự với những báo cáo đã mô tả trước đó cho ký sinh trùng haplosporidian trên tôm thẻ P.vannamei ở Cuba (Dykova etal. 1988) và Belize (Nunanet al 2007).

Triệu chứng

Các dấu hiệu tổng thể của tôm nhiễm bệnh haplosporidian bao gồm: sự co lại của gan tụy, cơ thể nhợt nhạt, sắc tố melanin ở tế bào biểu bì đi kèm với tôm chậm tăng trưởng.

Xét nghiệm mô bệnh học:

bệnh ký sinh trùng trên tôm, bệnh tôm, ký sinh trùng haplosporidian, haplosporidian trên tôm

Hình 1: Đặc điểm mô học của tôm bị nhiễm ký sinh trùng cho thấy nhiều ống gan tụy có chứa ký sinh trùng plasmodia.

Ghi chú: Host nuclei: Nhân tế bào vật chủ, early stage: giai đoạn đầu của plasmodium, plasmodia in B cells: plasmodia trong tế bào B-Lymphocytes, free trophonts: tế bào tự do của plasmodium trưởng thành.

bệnh ký sinh trùng trên tôm, bệnh tôm, ký sinh trùng haplosporidian, haplosporidian trên tôm

             Hình 2: A: (Trái) gan tụy tôm bình thường, (phải) cơ thể tôm nhợt nhạt và teo gan.

                          B: Nhiều đốm đen xuất hiện trên tôm (mũi tên).

Phân tích mô bệnh học mô gan (HP) cho thấy bằng chứng của một ký sinh trùng haplosporidian biểu thị bởi một ký sinh trùng sốt rét (Plasmodia) đa bào và dạng trưởng thành (trophont) trong tế bào ống biểu mô. Plasmodia gây ra sự phá vỡ các tế bào ống biểu mô gan tụy khi chúng phóng thích trophont vào ống dẫn.

Phân bố

Cuba, Nicaragua, Mexico, Indonesia và Philippines.

Vật chủ: Tôm thẻ chân trắng (Penaeus vannamei), tôm xanh (Penaeus stylirostris), tôm sú (Penaeus monodon).

Phòng trị

Ở Belize (nunan et al.2007) sự bùng phát mần bệnh xảy ra trong phần cuối cùng của chu kỳ phát triển trong những tháng thời tiết lạnh, nhưng ở Indonesia, sự bùng phát bắt đầu trong tháng đầu tiên sau khi thả nuôi.

Một khả năng có thể xảy ra - sự khác biệt của dịch bệnh bùng phát ở Belize do mầm bệnh truyền ngang từ môi trường sang tôm không bị nhiễm bệnh và sự tích tụ dần dần dẫn đến sự bùng phát vào cuối chu kỳ nuôi. Trong khi trại nuôi ở Indonesia phát sinh địch bệnh do tôm PL mang mầm bệnh trước khi thả nuôi. Sự tranh luận này được hỗ trợ bởi các kết quả phân tích mẫu bố mẹ. Các kết quả xét nghiệm cho thấy cơ thể bị nhiễm bệnh không có biểu hiện bệnh đặc biệt nào, mặc dù có khuynh hướng phát triển các đốm đen trên cơ thể.

Tỷ lệ nhiễm bệnh ở tôm bố mẹ và ao nuôi từ năm 2004 đến năm 2010 cho thấy dịch bệnh haplosporidian là do thả tôm ấu trùng có mang mầm bệnh. Và tỷ lệ bùng phát dịch bệnh đã giảm sau khi thực hiện sàng lọc tôm bố mẹ.

Do đó chiến lược phòng bệnh là sàng lọc tôm bố mẹ trong trại giống và phải loại bỏ tôm bố mẹ nhập khẩu dương tính với haplosporidian.

 

Tài liệu tham khảo

1. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S004484861200539X
2. https://www.facebook.com/www.aquashrimpmagazine/photos/a.291841087678095.1073741828.259595214236016/741741582688041/?type=3&theater

Ý kiến bạn đọc

Các tin khác

03 THG12

Xuất khẩu thủy sản 2025 hướng tới mốc 11 tỷ USD

Xuất khẩu thủy sản Việt Nam trong 10 tháng đầu năm 2025 ghi nhận bước tiến quan trọng, đạt hơn 9,5 tỷ USD, tăng 15% so với cùng kỳ. Kết quả này cho thấy sự nỗ lực bền bỉ của ngành trong bối cảnh thị trường nhiều biến động, đặc biệt là các cú sốc chính sách từ thị trường Mỹ. Dù quý III bắt đầu xuất hiện dấu hiệu chững lại do ảnh hưởng của thuế đối ứng, các nhóm sản phẩm chủ lực vẫn duy trì được sức bật tốt và tạo nền tảng để xuất khẩu cả năm cán mốc 11 tỷ USD.

01 THG12

Xuất khẩu tôm trong tháng 10/2025 đạt cao nhất kể từ đầu năm

Xuất khẩu tôm Việt Nam trong tháng 10/2025 đạt 498 triệu USD, tăng 26% so với cùng kỳ năm ngoái. Đây là một trong những tháng có kim ngạch cao nhất từ đầu năm đến nay, phản ánh nhu cầu vẫn tốt tại các thị trường lớn và DN đẩy nhanh tốc độ giao hàng. Tính từ đầu năm đến hết tháng 10, kim ngạch đạt 3,9 tỷ USD, tăng 22% so với cùng kỳ 2024.

30 THG11

Thuế đối ứng tại Mỹ: Cá tra Việt hưởng lợi, tôm đối mặt thách thức lớn

Xuất khẩu thủy sản Việt Nam sang Mỹ đang tăng trở lại sau khi mức thuế đối ứng 20% chính thức áp dụng từ tháng 8-2025, mở ra cơ hội lớn cho cá da trơn và một phần thị phần tôm trong năm tới.